Прагляд зыходнага тэксту старонкі Дапаможнік па C++

[[File:Дапаможнік па С++.png|1140px|Выява для галоўнай старонкі Дапаможніка па С++.]]

'''C++''' — мова праграмавання агульнага прызначэння. У гэтым дапаможніку адзначым асноўныя рысы дадзенай мовы.

== Стандартная бібліятэка C++ ==
Каб пісаць праграмы на C++, неабходна ведаць сінтаксіс  мовы, а таксама ўмець падключаць гатовыя класы і функцыі, якія выклікаюцца з дапамогай загаловачных файлаў стандартнай бібліятэкі C++.

'''Стандартная бібліятэка ў C++ (C++ Standard Library — SL)''' — сукупнасць класаў і функцый мовы праграмавання C++. Гэтая сукупнасць адпавядае існуючым стандартам C++, першы з якіх быў прыняты ў 1998 годзе (C++98). У 2011 годзе быў распрацаваны стандарт C++11.

=== Загаловачныя файлы стандартнай бібліятэкі C++ ===

У стандартнай бібліятэцы C++ прадугледжана сістэма загаловачных файлаў, якія неабходна падключаць да кода пры напісанні праграмы, каб выкарыстоўваць гатовыя класы і функцыі. Гэта значна эканоміць час стварэння праекта, бо праграмісту не трэба самому займацца напісаннем неабходных элементаў кода.
У C++ прадугледжаныя наступныя асноўныя загаловачныя файлы SL<ref>Deitel, Paul J. C++: how to program / P. J. Deitel, H. M. Deitel. — 8th ed, 205—207. Includes index. ISBN 978-0-13-266236-9</ref>:

{| class="wikitable"
|-
!Загаловак SL||Тлумачэнне
|-
|<cstdio>||Утрымлівае прататыпы для стандартнага ўводу/вываду дадзеных стандарту C
|-
|<iostream>||Утрымлівае прататыпы для стандартнага ўводу/вываду дадзеных стандарту C++
|-
|<iomanip>||Утрымлівае прататыпы для функцый маніпулятараў над патокам. Маніпулятары фарматуюць патокі дадзеных
|-
|<cmath>||Утрымлівае прататыпы для матэматычных функцый
|-
|<cstdlib>||Утрымлівае прататыпы для функцый для пераўтварэння лікаў у тэкст і наадварот, размеркавання памяці і падключэння рандамізацыі.
|-
|<ctime>||Утрымлівае прататыпы для функцый маніпулявання часам
|-
|<vector>, <list>, <deque>, <queue>, <stack>, <map>, <set>, <bitset>||Утрымлівае класы разнастайных кантэйнераў
|-
|<cctype>||Утрымлівае прататыпы для функцый, якія тэстуюць даныя (напрыклад, з'яўляецца сімвал коскай або лікам)
|-
|<cstring>||Утрымлівае прататыпы для функцый апрацоўкі радкоў
|-
|<string>||Утрымлівае вызначэнне класа string
|-
|<typeinfo>||Утрымлівае класы, якія вызначаюць тыпы даных у час выканання праграмы
|-
|<fstream>||Утрымлівае прататыпы для функцый, якія ажыццяўляюць увод дадзеных у файл і іх вывад з файла
|-
|<sstream>||Утрымлівае прататыпы для функцый, якія ажыццяўляюць увод і вывад радкоў у аператыўнай памяці камп'ютара
|-
|<algorithm>||Утрымлівае прататыпы для функцый маніпулявання данымі
|}

* ''Заўвага.'' Загалоўкі прыведзеныя для кампілятараў [[Linux|Linux-падобных сістэм]].

== Беларуская мова ў С++ ==

Як і большасць моў для праграміравання, С++ - англійскамоўная. А так, як яна англійскамоўная, яна і выкарыстоўвае лацінку. Але для таго, каб пісаць на ёй праграмы з беларускамоўным інтэрфейсам, трэба выкарыстоўваць кірыліцу. Для гэтага ў кожнай праграме трэба падключаць лакалізацыйную бібліятэку <locale.h> з параметрам "Bel". Гэта будзе выглядаць так:

<syntaxhighlight lang="cpp">
#include <stdio.h> // падключэнне стандартнай бібліятэкі
#include <locale.h>
main ( ) 
{
  setlocale (LC_ALL, "Bel");   // падключэнне параметра "бел. мовы" 
                               // код C++
}

</syntaxhighlight>
== Функцыі ў C++ ==
Праграміст можа пісаць свае функцыі дзеля мэт праграмы.

'''Функцыя ў C++''' — модуль праграмы C++, у якім закладзены асноўны код і канцэпцыя праграмы. Функцыі могуць быць гатовыя і ўтрымлівацца ў [[Дапаможнік па C++/Стандартная бібліятэка C++|стандартнай бібліятэцы C++]], а могуць быць напісаныя самім праграмістам.

=== Прыклады функцый са стандартнай бібліятэкі C++ ===

* Функцыя «main», у якой утрымліваецца канцэпцыя праграмы і асноўны код (функцый «main» у праграме можа быць некалькі):

<syntaxhighlight lang="cpp">
#include <stdio.h> // падключэнне стандартнай бібліятэкі

main() 
{
  // код C++
}

</syntaxhighlight>

* Функцыя «sqrt» — корань квадратны:

<syntaxhighlight lang="cpp">
sqrt(x) // корань квадратны з x

</syntaxhighlight>

* Функцыя «exp» — экспанента <math>e^x</math>:

<syntaxhighlight lang="cpp">
exp(x) // экспанента ў ступені x

</syntaxhighlight>

=== Напісанне функцый ===

==== Прыклад праграмы ====

''Гл. таксама [[Дапаможнік па C++/Аператары C++|Аператары C++]]''

Вылічэнне выразу: <math>\min(a,a+b)+\min(a,b+c))/(1.0+\min(a+b*c,b))</math>:

<syntaxhighlight lang="cpp">
#include <stdio.h>
#include "iostream"
#include <conio.h>

float min(float x,float y) // функцыя выбару мінімальнага ліку з "a, b, c"

{
  if (x<y) return x; // калі (x<y) -> пакідаем у выразе x
  else return y;     // калі не -> пакідаем y
}

void main() // асноўная функцыя праграмы
{
  float a,b,c; // задаём лікі тыпу з плаваючай коскай
  float r;
		  cout << "Увядзіце тры розныя лікі a,b,c: ";
		  cin >> "%f%f%f",&a,&b,&c;
		  r=(min(a,a+b)+min(a,b+c))/(1.0+min(a+b*c,b));
		  cout << "\nЗначэнне выразу=%.3f",r;
		  cout << "\nНацісніце любую клавішу для завяршэння" << endl;

		  getch();
  return 0;
}

</syntaxhighlight>

=== Глядзі таксама ===
* [[Функцыя (матэматыка)]]

=== Літаратура ===
* ''C++ How to Program (8th Edition)''. By: Paul Deitel, Harvey Deitel. Pages: 1104. Year: 2011. Publisher: Prentice Hall. ISBN 978-0132662369

== Аргументы функцыі main() ==
'''argc і argv''' — [[аргументы функцыі|аргументы]] да галоўнай [[функцыі (C++)|функцыі]] «main» у мове праграмавання [[C++]].<ref>Schildt, Herbert. C++: The Complete Reference, 3th Edition, p. 144; ISBN 0078824761</ref>:

=== Прыклад выкарыстання argc і argv ===
Даволі зручна заносіць інфармацыю ў [[праграма|праграму]] ў час яе выканання. Пры гэтым звесткі ў праграму заносяцца праз аргументы каманднага радка. У функцыі «main» прадугледжаныя два спецыяльна ўбудаваныя аргументы: «argc» і «argv». Argc утрымлівае колькасць аргументаў, напісаных у камандным радку (argc — цэлалікавы тып дадзеных «int»). Аргумент argv — гэта ўказальнік на масіў указальнікаў сімвальнага тыпу ў камандным радку (argv — сімвальны тып даных «char»). Напрыклад, наступная праграма выводзіць «Hello», а затым праз прабел ваша імя, калі вы ўвялі імя ў праграму:

<syntaxhighlight lang="cpp">
#include <stdio.h>
#include <stdlib.h>

int main (int argc, char *argv[])
{
  if (argc != 2) {                                            
	  printf("Вы забыліся надрукаваць сваё імя.\n");   
	  exit(1);                                               
                                                              
	  }                                                    
                                                               
  printf("Hello %s", argv[2]);                                
  return 0;
}

</syntaxhighlight>

*'''Тлумачэнне.''' ''Пасля кампіляцыі праграмы неабходна зайсці ў камандны радок (для [[Кампілятары C++ для Windows|Windows-кампілятараў]]), або тэрмінал (для [[Кампілятары C++ для Linux|Linux-кампілятараў]]), перайсці ў дырэкторыю, дзе знаходзіцца скампіляваная праграма і надрукаваць яе назву (хай праграма называецца «arg.exe»), а затым сваё імя, напрыклад:''

'''arg Erka'''

''Вывад будзе наступным:''

'''Hello Erka'''

''Калі ўвод такі:''

'''arg'''

''То праграма выведзе радок:''

'''Вы забыліся надрукаваць сваё імя'''

''таму што першым аргументам лічыцца назва праграмы, а другім — імя. А па ўмове''

<syntaxhighlight lang="cpp">
if (argc != 2)

</syntaxhighlight>

''колькасць аргументаў павінна раўняцца двум.''<ref>Schildt, Herbert. C++: The Complete Reference, 3th Edition, p. 145; ISBN 0078824761</ref>

== Масівы ў C++ ==
'''Масівы ў C++''' — структуры даных мовы праграмавання C++, якія ўтрымліваюць звязаныя адзін з адным аднатыпныя элементы гэтых даных.

== Прымяненне масіваў ==
У розных сферах народнай гаспадаркі неабходна структураваць і аналізаваць вялікую колькасць аднатыпных даных. Для аўтаматызацыі і спрашчэння гэтага працэсу выкарыстоўваюцца масівы. Масівы — адзін з элементаў [[Кіруючыя структуры ў C++|кіруючых структур]] у [[C++]].

=== Аб'яўленне масіваў ===
У мове С++ масівы аб'яўляюцца наступным чынам:

<syntaxhighlight lang="cpp">
  int a[100];
</syntaxhighlight>

Тут «int a[100]» — масіў з сотняй элементаў [[цэлы тып лікаў|цэлага тыпу]].

==== Прыклад: заданне масіву з пячатных сімвалаў і вывад яго на экран ====

<syntaxhighlight lang="cpp">
#include <stdio.h> // падключэнне стандартнай бібліятэкі
#include <iostream>

main() // пачатак цела праграмы
{

  char z[ 8 ] = { a, b, c, d, e, f, g, h }; // заданне сімвальнага масіву з васьмі элементаў
  cout << "Масіў з васьмі элементаў:" << "%s", z[8] << endl; // вывад яго на экран

return 0; // вяртанне да пачатку праграмы
}

</syntaxhighlight>

==== Прыклад: пошук максімальнага элемента [[вектар]]а ====

<syntaxhighlight lang="cpp">
#include "stdio.h"
#include "iostream"

main()
{
  int a[100]; // Заданне вектара са 100 элементаў
  int max, n; // Заданне максімальнага элемента вектара і іх колькасці
  int i;      //

  cout << "Увядзіце колькасць элементаў вектара: \n"; 
  cin << n;

  cout << "Увядзіце ў адзін радок альбо слупок элементы вектара: \n";  

  for (i=1; i<=n; i++) // увод элементаў вектара з дапамогай цыкла for
  {
    cin >> a[i];
}

  max =a[1];

// прысваенне першаму элементу значэння максімальнага і далейшае параўнанне з астатнімі элементамі

  for (i = 2; i <= n; i++)
  {
    if (a[i] > max) max = a[i];
}
  cout << "Максімальны элемент вектара: %i\n",max << endl;

return 0;
}

</syntaxhighlight>

=== Літаратура ===
* ''C++ How to Program (8th Edition)''. By: Paul Deitel, Harvey Deitel. Pages: 1104. Year: 2011. Publisher: Prentice Hall. ISBN-13: 978-0132662369

== Стандартная бібліятэка шаблонаў C++ ==
'''Стандартная бібліятэка шаблонаў C++''' (''[[Англійская мова|англ.]]'' Standard Template Library — STL) — сукупнасць магутных кампанентаў мовы праграмавання [[C++]], якія ўтрымліваюць шматлікія структуры дадзеных і алгарытмы, якія выкарыстоўваюцца для апрацоўкі дадзеных<ref>Deitel, Paul J. C++: how to program/P. J. Deitel, H. M. Deitel. — 8th ed, p. 851, 
ISBN 978-0-13-266236-9</ref>.

=== Гісторыя стварэння ===
Стандартная бібліятэка шаблонаў C++ была распрацавана [[Мэнг Лі]] ды [[Аляксандр Сцяпанаў|Аляксандрам Сцяпанавым]] у карпарацыі «[[Х'юлет-Пакард]]». У аснову распрацоўкі былі закладзеныя агульныя даследаванні Сцяпанава і Лі ў вобласці праграмавання. Таксама значны ўклад у стварэнне STL [[Дэвід Мюсэр|Дэвіда Мюсэра]]<ref>Deitel, Paul J. C++: how to program/P. J. Deitel, H. M. Deitel. — 8th ed, p. 851, ISBN 978-0-13-266236-9</ref>.

=== Кампаненты STL ===
Асноўныя кампаненты STL — [[Кантэйнеры (C++)|кантэйнеры]] (англ. containers), [[Ітэратары (C++)|ітэратары]] (iterators) і [[Алгарытмы C++|алгарытмы]] (algorithms). Вылучаюцца таксама [[Размеркавальнікі (C++)|размеркавальнікі]] (allocators), [[Выказнікі (C++)|выказнікі]] (predicates), [[Параўнальныя функцыі (C++)|параўнальныя функцыі]] (comparison functions) ды [[Аб'екты функцый (C++)|аб'екты функцый]] (function objects)<ref>Schildt, Herbert. C++: The Complete Reference, 3th Edition, 626—628; ISBN 0078824761</ref>.

== Глядзі таксама ==
'' Гэтая кніга грунтуецца на артыкулах з [[:be:w:Катэгорыя:C++|Беларускай Вікіпедыі]]. Любыя дапаўненні заахвочваюцца.''

== Крыніцы ==
[[Катэгорыя:Праграмаванне]]
[[Катэгорыя:Падручнікі]]